🕒 بهترین زمان عقیم‌سازی سگ‌ها
🔹 سگ‌های نر
- برای نژادهای کوچک و متوسط، بسیاری از دامپزشکان توصیه می‌کنند که بین ۶ تا ۹ ماهگی عقیم شوند تا از رفتارهای علامت‌گذاری و پرسه‌زنی جلوگیری شود
- اما تحقیقات جدید را توصیه می‌کنند که عقیم‌سازی قبل از بلوغ اسکلتی (معمولاً قبل از ۱۲–۱۸ ماهگی برای نژادهای بزرگ) می‌تواند خطر اختلالات مفصلی مانند دیسپلازی لگن یا پارگی رباط صلیبی را افزایش دهد
🔹 سگ‌های ماده
- اگر هدف کاهش خطر سرطان پستان باشد، عقیم‌سازی قبل از اولین فحلی (حدود ۶ تا ۸ ماهگی) بسیار مؤثر است و خطر سرطان را تا ۹۹٪ کاهش می‌دهد
- اما اگر نژاد سگ بزرگ یا مستعد مشکلات مفصلی باشد، توصیه می‌شود تا پس از دو فحلی (حدود ۱۲ تا ۱۵ ماهگی) صبر شود تا ساختار استخوانی کامل شود و خطر مشکلات ارتوپدی کاهش یابد
✅ مزایای عقیم‌سازی
- کاهش سرطان‌های تولیدمثلی
- حذف احتمال سرطان بیضه، پروستات در نرها و سرطان تخمدان، رحم و پستان در ماده‌ها
- پیشگیری از بارداری ناخواسته
- کاهش جمعیت سگ‌های بی‌خانمان و کمک به کنترل جمعیت
- بهبود رفتارهای هورمونی
- کاهش رفتارهایی مثل پرسه‌زنی، علامت‌گذاری با ادرار، پرخاشگری ناشی از هورمون‌ها و بی‌قراری ماده‌ها در دوره فحلی
- کاهش بیماری‌های رحمی
- در ماده‌ها با حذف رحم و تخمدان‌ها، خطر پیومتر (عفونت رحم) حذف می‌شود
- افزایش طول عمر و سلامت کلی
- مطالعات نشان می‌دهند سگ‌های عقیم‌شده عمر طولانی‌تری نسبت به سگ‌های سالم دارند .
⚠️ معایب و خطرات عقیم‌سازی
- افزایش ریسک اختلالات مفصلی
- به‌ویژه در نژادهای بزرگ، عقیم‌سازی زودهنگام (قبل از بلوغ) می‌تواند موجب مشکلاتی مانند دیسپلازی مفصل لگن، پارگی رباط صلیبی و دیسپلازی آرنج شود
- افزایش احتمال برخی سرطان‌ها
- پژوهشی روی سگ‌های بزرگ مثل گلدن رتریور نشان داده عقیم‌سازی پیش از ۶ ماه ریسک ابتلا به لنفوم، استئوسارکوما و همانژیوسارکوما را ۲–۴ برابر می‌کند
- افزایش خطر چاقی
- کاهش متابولیسم پس از حذف هورمون‌های جنسی مصرف انرژی را کاهش می‌دهد و بدون مدیریت رژیم مناسب ممکن است سگ دچار اضافه‌وزن شود
- بی‌اختیاری ادراری (در ماده‌ها)
- کاهش استروژن می‌تواند به ضعف عضلات نگهدارنده ادرار منجر شود، مخصوصاً اگر عقیم‌سازی خیلی زود انجام شود
- ریسک‌های بیهوشی و جراحی
- مانند هر عمل جراحی، خطر عفونت، خونریزی یا واکنش به بیهوشی وجود دارد؛ که با انتخاب دامپزشک مجرب تا حد قابل توجهی کاهش می‌یابد .
📅 جدول پیشنهادی زمان عقیم‌سازی
| جنسیت | نژاد کوچک/متوسط | نژاد بزرگ/غول‌پیکر |
|---|---|---|
| نر | ۶–۹ ماهگی | ۱۲–۱۸ ماهگی |
| ماده | قبل از اولین فحلی (۶–۸ ماهگی) | پس از اولین/دومین فحلی (۱۲–۱۵ ماهگی) |
این جدول بر اساس پژوهش‌ها و مطالعات معتبر تنظیم شده است
🩺 توصیه‌های کاربردی
- مشورت با رفتارشناس و مربی ماهر و کاربلد یا دامپزشک: شرایط نژاد، سلامت، سبک زندگی و فعالیت سگ در تصمیم‌گیری کاملاً مؤثر هستند.
- مراقبت پس از جراحی: محدودیت فعالیت، بررسی مداوم زخم، کنترل درد و رژیم غذایی مناسب بسیار اهمیت دارند
- پایش وزن: برای جلوگیری از چاقی، باید میزان غذا و سطح فعالیت سگ تنظیم شود.
- آگاهی از نژاد و تاریخچه سلامتی: در برخی نژادها ریسک بیماری‌ها بالا بوده و زمان عقیم‌سازی باید دقیق‌تر انتخاب شود.
🎯 نتیجه‌گیری
عقیم‌سازی سگ‌ها یکی از اقدامات مهم برای سلامت طولانی‌مدت و کنترل جمعیت است، اما انتخاب زمان مناسب آن بسیار اهمیت دارد. برای سگ‌های کوچک، سن ۴ تا ۹ ماه یک انتخاب عمومی امن است. اما برای نژادهای بزرگ، توصیه می‌شود صبر کنید تا پس از بلوغ اسکلتی تا حدود ۱۲–۱۸ ماهگی عمل انجام شود تا خطر مشکلات مفصلی کاهش یابد. در سگ‌های ماده، قبل از فحلی اول مزایای سلامتی بسیاری دارد، اما برای کاهش ریسک مفصلی در نژادهای بزرگ ممکن است بهترین زمان ۱۲–۱۵ ماهگی باشد. در نهایت، تصمیم نهایی همراه با دامپزشک و بر اساس شرایط اختصاصی سگ شما باید صورت گیرد.
0 دیدگاه