مقدمه
سگ‌ها ممکن است در مواجهه با صداها، افراد، ناآشنایی‌ها یا موقعیت‌های جدید احساس ترس کنند. این رفتار می‌تواند به دلیل «ژنتیک»، «تجربیات اولیه»، یا «رفتار و تربیت صاحب سگ» باشد.
چرا سگ‌ها ترسو می‌شوند؟
1. کمبود اجتماعی‌سازی (Socialization)
سن حساس به اجتماعی‌سازی در توله‌ها حدود ۳ تا ۱۴ هفتگی است. اگر در این بازه، سگ تجربه مثبت و متنوعی از انسان‌ها، نژادها و محیط‌های گوناگون نداشته باشد، احتمالاً دچار واکنش‌های ترس‌آور یا فوبیا می‌شود
2. تجربه‌های منفی یا تروماتیک
یک تجربه ناگهانی منفی—مثلاً برخورد بد با کودک—می‌تواند بین سگ و آن موقعیت ارتباط ترسناک برقرار کند. برخی ابزار تنبیهی مانند قلاده‌های الکترونیکی هم ممکن است این ارتباط را تقویت کنند
3. وراثت و نژاد (ژنتیک)
تحقیقات ژنتیکی نشان داده‌اند که برخی صفات رفتاری مانند ترس یا اضطراب در گروه‌های نژادی قابل انتقال هستند.وراثت در برخی سگ‌ها باعث افزایش حساسیت به عوامل محیطی یا تحریک‌ها می‌شود
4. تأثیر محیط اولیه
وضعیت مادر در دوران بارداری، تغذیه اولیه توله و شرایط پس از تولد می‌توانند روی رفتار آینده سگ تأثیرگذار باشند
5. مشکلات پزشکی
سگ‌های مسن‌تر ممکن است به دلیل درد، کاهش بینایی یا شنوایی، یا اختلالات شناختی دچار ترس یا اضطراب شوند
کدام نژادها بیشتر ترسو هستند؟
تحقیقات ارتباط معنی‌داری بین نژاد و اضطراب یا ترس نشان داده‌اند:
- نژادهای مستعد اضطراب صوتی یا ترس از آتش‌بازی، طوفان: Lagotto Romagnolo، Wheaten Terrier، و سگ‌های ترکیبی (Mixed breeds) بیشتر در معرض هستند .
- نژادهای بیشتر ترسو به‌طور کلی: Spanish Water Dog، Shetland Sheepdog و حتی سگ‌های ترکیبی
- رفتارهای وابسته به نژاد: Spanish Water Dogs، Shetland Sheepdogs و نژادهای مخلوط در برخی مطالعات، بالاترین نرخ ترس را نشان داده‌اند؛ در مقابل، Labrador Retrieverها کمترین میزان ترس را دارند
آیا ترس می‌تواند ژنتیکی و محیطی باشد؟
پاسخ: بله. ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و تجربه‌ای منجر به ترس در سگ‌ها می‌شود:
- ژن‌ها ممکن است زمینه را فراهم کنند—مثل وجود SNPهای مرتبط با ترس در نژادهایی مانند هاوانز
- در عین حال، عدم اجتماعی‌سازی مناسب، تجربه‌های منفی یا محیط پر استرس می‌توانند ترس را تقویت کنند .
راهکارهای کاربردی برای رفع یا کاهش ترس سگ‌ها
1. ایجاد ساختار، برنامه و امنیت
یک محیط پایدار، استفاده از برنامه با کمک رفتارشناس باتجربه، و فراهم کردن یک فضای امن یا جای دنج، به افزایش احساس امنیت کمک می‌کند.
2. آموزش بدون تنبیه (پاداش محور)
تنبیه‌های جسمی یا صدا باعث شدت ترس می‌شوند. روش‌های مثبت مثل پاداش، تشویق و رفتار جایگزین، موثرتر هستند.
3. حساس‌سازی و شرطی‌سازی معکوس
مواجهه تدریجی با ترس در سطح بسیار پایین.
همراه کردن محرک ترسناک با پاداش مثبت تا برداشت منفی به مثبت تغییر کند
4. آرامش و راحتی دادن
در صورتی که سگ امنیت ببیند—مثلاً نوازش ملایم یا صحبت آرام—می‌تواند به آرامش کمک کند. نشان دادن همراهی و حمایت برای سگ ترسو مهم است
5. از مواجهه‌ی اجباری خودداری کنید
اجباری کردن مواجهه می‌تواند منجر به افزایش ترس یا حتی واکنش تلافی‌جویانه شود. راهبرد درست، مواجهه تدریجی در حد تحمل سگ است
6. کمک تخصصی
اگر ترس شدید است، مشورت با مربی مجرب توصیه می‌شود. بررسی وضعیت پزشکی و امکان دارودرمانی نیزشاید ضروری باشد.
7. شناسایی محرک‌ها
مشخص کنید چه چیزی سگ را می‌ترساند (صدا، افراد، موقعیت). سپس با آن‌ها در شرایط امن مواجهه تدریجی ایجاد کنید .
8. استفاده از همدم آرام
به خصوص برای سگ‌هایی که از سایر سگ‌ها می‌ترسند، نزدیک کردن سگ آرام و مطمئن می‌تواند کمک کننده باشد، به‌شرطی که کنترل‌شده باشد
0 دیدگاه